Obserwujemy coraz więcej zachorowań na krztusiec. Kobiety w ciąży mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To szczepienie chroni kobietę zarówno w ciąży, jak i po porodzie oraz noworodka przed zachorowaniem i hospitalizacją w pierwszych miesiącach życia.
Dlaczego to robimy
Obserwujemy coraz więcej zachorowań na krztusiec. Ta choroba bezpośrednio zagraża dzieciom, które jeszcze nie zostały zaszczepione. Pierwszą dawkę obowiązkowego szczepienia ochronnego dziecko otrzymuje dopiero w 2. miesiącu życia. Tymczasem szczepienie kobiet w ciąży chroni dzieci od chwili narodzin.
Od października 2024 r. kobiety w ciąży mają prawo do bezpłatnych szczepień przeciw krztuścowi (w innych przypadkach jest to szczepienie płatne, zalecane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych).
Obecnie kobiety w ciąży mogą się zaszczepić szczepionką przeciw krztuścowi, finansowaną przez Ministra Zdrowia, w swoich przychodniach POZ.
Kto może skorzystać z bezpłatnych szczepień
Szczepienie obejmuje kobiety między 27. a 36. tygodniem ciąży. Mogą się one zaszczepić w schemacie jednodawkowym – bez dodatkowych skierowań i zaświadczeń. O kwalifikacji do szczepienia zdecyduje lekarz POZ.
Jeśli ciąża jest zagrożona przedwczesnym porodem, kobieta może się zaszczepić już po 20. tygodniu ciąży – o tym decyduje lekarz, który prowadzi ciążę.
Jak się zaszczepić
Jeśli jesteś w ciąży i chcesz się zaszczepić przeciwko krztuścowi, to:
• zgłoś się do swojego lekarza POZ i umów termin wizyty,
• przyjdź do POZ na szczepienie w wyznaczonym terminie.
Przychodnia POZ może tę szczepionkę zamówić samodzielnie w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE).
Warto się zaszczepić
Szczepienie kobiet w ciąży chroni niemowlęta przed zachorowaniem na krztusiec od dnia porodu. Dzięki bezpłatnym szczepieniom dostęp do tej ochrony ma więcej kobiet ciężarnych.
Szczepienia dla kobiet planujących ciążę, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią
Ciąża nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do szczepień. Po podaniu szczepionek u kobiet w ciąży zwiększa się stężenie przeciwciał, które mogą być przekazane dziecku w II i III trymestrze ciąży i zapewniają mu ochronę w pierwszych miesiącach życia.
Zgodnie z zaleceniami Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) przy Centers for Disease Control and Prevention oraz American College of Obstetrics and Gynecology (ACOG), należy szczepić kobiety ciężarne, jeżeli dostępna jest bezpieczna szczepionka i istnieje ryzyko ekspozycji kobiety na chorobę zagrażającą jej samej i/ lub jej dziecku.
Szczepienia zalecane dla kobiet planujących ciążę
Infekcje bakteryjne i wirusowe, które występują u kobiety w ciąży mogą być groźne zarówno dla niej, jak i płodu, czy noworodka. Przed ciążą upewnij się, że w przeszłości otrzymałaś dwie dawki szczepionek przeciwko:
- odrze,
- śwince,
- różyczce,
- ospie wietrznej,
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW typu B),
- grypie.
Jeśli nie otrzymałaś szczepienia – poinformuj swojego lekarza!
Szczepionki zalecane w czasie ciąży
W czasie ciąży można podawać szczepienia przeciwko:
- grypie,
- błonicy, tężcowi i krztuścowi,
- • Covid-19
- • RSV.
Szczepionki te nie są niebezpieczne dla płodu.
Niezależnie od okresu ciąży zgłoś się niezwłocznie do lekarza jeśli zostałaś np. pogryziona przez zwierzę podejrzane o wściekliznę lub zraniłaś się podczas np. pracy w ogródku. Konieczne będzie szczepienie przeciwko:
- wściekliźnie,
- tężcowi.
W przypadku kontaktu kobiety w ciąży z osobą chorą na różyczkę – zgłoś się do lekarza!
Szczepionki niezalecane w czasie ciąży
W okresie ciąży nie zaleca się szczepienia szczepionkami żywymi, ponieważ istnieje teoretyczne ryzyko przeniesienia drobnoustroju szczepionkowego na płód. W ciąży nie powinno podawać się szczepionki przeciwko następującym chorobom zakaźnym:
- odrze,
- śwince,
- różyczce,
- ospie wietrznej,
- gruźlicy.
Szczepienia dla kobiet karmiących piersią
W okresie karmienia piersią można podawać inaktywowane szczepionki zalecane do podawania dla osób dorosłych, które nie zostały podane przed okresem ciąży ani w jej trakcie, oprócz szczepień przeciwko:
- małpiej ospie,
- żółtej gorączce.
