"Jak zatrzymać wodę?" - tym problemem zajmowała się grupa 8 uczniów klasy IV i VI z Publicznej Szkoły Podstawowej w Rzejowicach uczestniczących w zajęciach dodatkowych rozwijających umiejętność uczenia się pod kierunkiem mgr Anny Trzeciak.
Podczas realizacji projektu uczniowie, stosując metodę design thinking, poszukiwali odpowiedzi na pytanie: „Jak można gospodarować zasobami wody tak aby ich nie wyczerpać ?”.
Jak wynika z wypowiedzi byłego sekretarza ONZ Ban Ki-Moon, jeżeli nie będziemy podejmować działań w tym kierunku to już w 2030r. aż ponad połowa ludności na globie ziemskim będzie zmagać sie z ograniczonym dostępem do wody pitnej.
Etapy realizacji projektu „Zatrzymać H2O !!!” zgodnie z metodyką Design Thinking
1. Empatyzowanie, inicjacja rozmów
Bodźcem do rozmowy stała się dyskusja jaka wywiązała się na lekcji biologii na temat zużycia wody w przemyśle i gospodarce. Uczniowie uznali za niebywałe fakt, iż we wszystkich gałęziach przemysłu i gospodarki zużywane są bardzo duże ilości wody; przykład stanowiła zwykła koszulka bawełniana T-shirt, której produkcja generuje zużycie aż ponad 1600l wody.
2. Formułowanie wyzwania projektowego
Rozpatrywanie pytania badawczego „Czy zasoby wody na Ziemi mogą się wkrótce wyczerpać?” na płaszczyźnie: dostępne zasoby a kierunki wykorzystania wody. Burza mózgów i analiza potencjalnych źródeł wykorzystania wody w oparciu o metodykę 6 kapeluszy Edwarda de Bono (analiza problemu z 6 różnych perspektyw: 1-członek gospodarstwa domowego; 2-rolnik; 3-przedsiębiorca; 4-Gmina; 5-Polska /i inne kraje/; 6-fauna i flora).
3. Generowanie pomysłów, tworzenie rozwiązań
Konstruowanie mapy myśli i generowanie potencjalnych rozwiązań w oparciu o:
- Analizę w zespole projektowym: z użyciem metodyki 6 kapeluszy (analiza możliwych rozwiązań problemu badawczego (analiza możliwych rozwiązań z 6 różnych perspektyw: 1-członek gospodarstwa domowego; 2-rolnik; 3-przedsiębiorca; 4-Gmina; 5-Polska /i inne kraje/; 6-fauna i flora). Wskazanie najpoważniejszego zagrożenia, a następnie określenie najlepszego możliwego rozwiązania.
- Analizę otoczenia: Uczniowie po zajęciach pytali rodzinę, znajomych i przyjaciół jakie działania ich zdaniem należy podjąć, aby podnieść świadomość problemu braku dostępności wody pitnej w najbliższej przyszłości.
4. Prototypowanie rozwiązania
Na podstawie analizy własnej i analizy otoczenia określono prototypowe rozwiązania - codzienne działania - dotyczące świadomego i racjonalnego gospodarowania wodą, aby zminimalizować ryzyko braku wody pitnej dla ludzi:
- Edukacja otoczenia pokazywanie na konkretnych przykładach ile wody jest zużywane przy codziennych rutynowych czynnościach (np. pranie, zmywanie naczyń, podlewanie roślin, mycie zębów, korzystanie z toalety, świadome dokonywanie zakupów).
- Działania własne (ograniczenie zużycia wody na co dzień poprzez m.in. zakręcanie wody jeśli nie jest ona konieczna, mniejsze zużycie wody przy codziennych czynnościach - użycie zmywarki zamiast mycia pod bieżącą wodą, niekupowanie nowych rzeczy bez przemyślenia).
5. Wdrożenie
Generowanie scenariuszy, nagrywanie filmików edukacyjnych, prezentujących znaczenie wody w przyrodzie, jak i największe zagrożenia jakie ze sobą niesie nadmierne i nieoszczędne używanie na wody co dzień. Uczniowie konstruowali filtry wodne z różnych ekologicznych materiałów i sprawdzali w jaki sposób oczyszcza się wodę zanim trafi ona do naszych kranów; tworzyli scenariusze, nagrywali i publikowali filmiki na stronie szkoły i Facebooku Szkoły.
Swoje działania prezentowali na skalę powiatową, m.in. udzielając wywiadu do Gazety Radomszczańskiej na temat prowadzonej akcji i ogromnej roli jaką jest edukowanie ludzi o poważnym zagrożeniu, jakie może nas wszystkich dotknąć w nieodległej przyszłości, związane z nieracjonalnym gospodarowaniem wodą.
6. Ewaluacja
Podsumowaniem projektu było spotkanie wszystkich uczniów klas IV i VI, zaprezentowanie w formie fotografii przeprowadzonych działań, oglądanie wspólnie nagranych filmików i dyskusja podsumowująca efekty działań. Następnie uczniowie stworzyli na papierze osobę, której nadali imię Kasia. Do tej osoby uczniowie przyporządkowali argumenty jakimi powinna się kierować w codziennym gospodarowaniu bieżącą wodą, aby już 2025r. nie zabrakło wody pitnej w niektórych regionach na Ziemi. Obecnie bowiem ponad miliard ludzi cierpi z powodu braku dostępności wody pitnej - oficjalna informacja - Raporty ONZ i WHO. Uczniowie zgodnie zadeklarowali, że swoje działania w kierunku ograniczenia marnotrawienia zasobów wody oraz właściwego użytkowania tym zasobem będą kontynuowali w wakacje oraz w następnym roku szkolnym.
7. Efekty uzyskane w wyniku realizacji projektu
Uczniowie:
- Poznali zasoby wody na świecie.
- Dowiedzieli się, jakie są skutki niedoboru wody i co jest ich przyczyną.
- Porównali warunki życia ludzi w ubiegłym wieku w zestawieniu z obecną sytuacją gospodarczą i ekonomiczną, z uwzględnieniem przyczyn zwiększonego zużycia wody w obecnym czasie.
- Prowadzili akcję informacyjną w Internecie, na szkolnym Fanepage'u i stronie szkoły na temat problemu związanego z deficytem wody w skali lokalnej i światowej. Tematyka filmików przedstawiała sytuację zmniejszających się zasobów wody na świecie, przyczyny związane z nadmiernym i nieracjonalnym gospodarowaniem wodą, podejmowanie środków zaradczych związanych z obecną sytuacją.
